Efes’in çevresindeki kazı alanlarında yapılan çalışmalar, geçmişi M.Ö. 8200’lere kadar götüren yeni bulgular ortaya çıkarmıştır. Hititler Dönemi’nde Arzawa Ülkesi içindeki Apasas’ın Ayasuluk Tepesi’nde yerleşim olduğu düşünülmektedir. Efes’i tam olarak keşfedebilmek için meraklı gezginlerin daha fazla zaman ayırması gerekmektedir, çünkü on bin yıllık bir geçmişe sahip olan Efes’in izlerini takip etmek birkaç günü aşabilir.
Efes’teki arkeolojik alanlarda, Selçuk ilçesindeki Ayasuluk Tepesi’nde bulunan Kale, St. Jean Kilisesi ve Selçuklu Beyliği dönemine ait İsa Bey Camisi gibi yapılar, Neolitik dönemden Roma’ya, Doğu Roma (Bizans) ve Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanan dönemlerden kalmış yapılar ya da buluntularla birlikte Efes’in geçmişine dair izler sunmaktadır.
